Ο μυστικός κόσμος των μυστικών υπηρεσιών, είναι ένας κόσμος που παραμένει για τους περισσότερους ανθρώπους «στο σκοτάδι».
Ένας κόσμος που κρατιέται σαν «επτασφράγγιστο μυστικό» από τις υπεύθυνες υπηρεσίες και που στην κυριολεξία παίζονται πολλά παιχνίδια, παιχνίδια που πολλές φορές μπορούν να κρίνουν ακόμα και έναν πόλεμο. Δολοφονίες, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, λαθρεμπόριο και κοινό έγκλημα, είναι μερικά από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι μυστικές υπηρεσίες ολόκληρου του κόσμου στην αναζήτηση της πληροφορίας.
Κυριολεκτικά στην σύγχρονη εποχή, όποιος έχει πρώτος την πληροφορία, αυτός είναι που τις περισσότερες φορές κερδίζει το παιχνίδι. Έτσι λοιπόν, οι μυστικές υπηρεσίες διαφόρων χωρών του κόσμου, έχουν αναπτύξει πολλές τεχνικές προκειμένου να αποσπούν χρήσιμες πληροφορίες οι οποίες θα τις βοηθήσουν να πετύχουν τους σκοπούς τους.
Μια από αυτές τις (σχετικά γνωστές) τεχνικές, είναι και αυτή του «κοιμώμενου» πράκτορα.
Στην ορολογία των μυστικών υπηρεσιών, ένας «κοιμώμενος» πράκτορας, είναι ένας κατάσκοπος που τοποθετείται σε μια χώρα ή οργανισμό «στόχο», ο οποίος όμως δεν αναλαμβάνει κατευθείαν αποστολή, αλλά περιμένει για να «ενεργοποιηθεί».
Στην κατασκοπεία και στον σκοτεινό κόσμο των μυστικών υπηρεσιών, ένας «κοιμώμενος» πράκτορας, είναι αυτός που έχει καταφέρει να διεισδύσει στη χώρα-στόχο και ύστερα να «πέσει για ύπνο» (να μην ασχοληθεί με το αντικείμενο), μερικές φορές για πολλά χρόνια.
Με πιο απλά λόγια, οι «κοιμώμενοι» πράκτορες, έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στην χώρα-στόχο με διάφορους τρόπους πχ ως μετανάστης, πρόσφυγας, ή σαν κάποιος οποιοσδήποτε επαγγελματίας ή έμπορος και στην συνέχεια να ξεκινήσουν να «στήσουν» την ζωή τους στην χώρα-στόχο από την αρχή, χωρίς να έρθουν σε επικοινωνία με τους συνδέσμους τους ή την υπηρεσία τους για πολλά χρόνια.
Αυτού του είδους οι κατάσκοποι, περιμένουν εντολές έως ότου τελικά ξεκινήσουν την δράση τους. Συνήθως, οι «κοιμώμενοι» πράκτορες που στρατολογούνται από τις μυστικές υπηρεσίες, είναι άνθρωποι έξυπνοι που έχουν τον τρόπο και την ικανότητα να διεισδύσουν στην απλή καθημερινότητα μιας χώρας, να ενταχθούν πλήρως στην κοινωνία αυτής της χώρας και σιγά-σιγά να εξελιχθούν, με την προϋπόθεση να επιδιώξουν να λάβουν μια θέση που θα μπορεί να είναι «χρήσιμη» στους εργοδότες τους.
Οι «κοιμώμενοι» πράκτορες, φροντίζουν να αποκτούν ιδανικές θέσεις εργασίας, αλλά και ταυτότητες οι οποίες θα αποδειχθούν χρήσιμες στο μέλλον στην μυστική υπηρεσία στην οποία ανήκουν. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, είναι ένα είδος κατασκόπων που είναι δύσκολο να εντοπιστούν πριν ξεκινήσουν την δράση τους, καθώς καταφέρνουν να συνδυάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών, με την ιδιότητα του κατασκόπου.
Μάλιστα αυτοί που είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπιστούν, είναι αυτοί που δεν στηρίζονται οικονομικά από την υπηρεσία τους, αλλά καταφέρνουν να έχουν το δικό τους επάγγελμα που χρηματοδοτεί τις δραστηριότητές τους. Αυτό το γεγονός, αποτρέπει τις οποιαδήποτε πιθανές ανιχνεύσεις πληρωμών από το εξωτερικό που μπορεί να οδηγήσει σε υποψίες τις υπηρεσίες αντικατασκοπείας (ειδικές υπηρεσίες κάποιας χώρας, που έχει σαν αντικείμενο τον εντοπισμό πιθανών πρακτόρων ξένων χωρών).
Ιδεολογικό υπόβαθρο
Μετά από εξέταση των ελάχιστων περιπτώσεων «κοιμώμενων» πρακτόρων που έχουν ανακαλυφθεί, έχει διαπιστωθεί πως οι περισσότεροι από αυτούς είχαν την ιθαγένεια των χωρών-στόχων, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς είχε μετακομίσει από την χώρα στόχο σε πολύ μικρή ηλικία, είχαν πάει κάπου αλλού, άλλαξαν ιδεολογικό στρατόπεδο για διάφορους λόγους και στην συνέχεια στάλθηκαν ξανά πίσω στις χώρες-στόχους.
Σε γενικές γραμμές οι «κοιμώμενοι» πράκτορες, ήταν ιθαγενείς των χωρών-στόχων που μιλούσαν άπταιστα την γλώσσα και γνώριζαν άριστα τα ήθη και τα έθιμα των κοινωνιών τους. Αυτά, είναι άλλωστε και τα χαρακτηριστικά που κάνουν ουσιαστικά έναν «κοιμώμενο» πράκτορα αόρατο μέσα σε μια κοινωνία.
Παραδείγματα «κοιμωμενων» πρακτόρων
Ένα παράδειγμα ενός «κοιμώμενου» πράκτορα, ήταν το παράδειγμα του Γερμανού Ότο Κάν (Otto Kuhn), ο οποίος αρκετά χρόνια πριν την έναρξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου είχε «φυτευτεί» μαζί με την οικογένειά του στο αμερικανικό νησί της Χαβάης από την Γερμανική υπηρεσία πληροφοριών την γνωστή Αμπβέρ (Abwehr).
Δεν είναι απόλυτα σαφές ότι η Χαβάη εκείνη την εποχή ήταν στο «επίκεντρο» των γερμανικών πολεμικών σχεδιασμών και συμφερόντων, αλλά σε κάθε περίπτωση ο Ότο Κάν, αποτελούσε έναν Γερμανό «κοιμώμενο» πράκτορα. Ο άνδρας αυτός φέρεται ότι «ενεργοποιήθηκε» όταν η υπηρεσία του, η γερμανική Αμπβέρ, του ζήτησε να βοηθήσει τους Ιάπωνες και να τους παρέχει πληροφορίες στην σχεδιαζόμενη από αυτούς «επίθεση στο Πέρλ Χάρμπορ».
Ένα άλλο παράδειγμα «κοιμώμενων» πρακτόρων ήταν το πρόγραμμα παρανόμων (Illegals Program), μια μυστική επιχείρηση κατασκοπείας, που εντοπίστηκε από το αμερικανικό FBI το 2010 και οδήγησε στην σύλληψη 10 Ρώσων κατασκόπων, ανάμεσά τους και μια καλλονή την Άννα Τσάπμαν, η οποία και αργότερα έγινε διάσημη. Η υπόθεσή αυτή, απασχόλησε εκτενώς τα ΜΜΕ ολόκληρου του κόσμου.
Στο σκοτεινό κόσμο των μυστικών υπηρεσιών, ένας «κοιμώμενος» πράκτορας αποτελεί τον πιο επικίνδυνο και αόρατο πράκτορα μιας μυστικής υπηρεσίας. Είναι σχεδόν αδύνατο να αποκαλυφθεί πριν αρχίσει την δράση του, ενώ από τις ελάχιστες φορές που αυτό έγινε δυνατό, οφείλονταν απλά και μόνο στην τύχη. Οι «κοιμώμενοι» πράκτορες, αποτελούν τον πονοκέφαλο των διωκτικών αρχών και συνήθως «φυτεύονται» στις χώρες-στόχους κατά δεκάδες, οι οποίοι και δρουν μεμονωμένα και δεν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, ως μια δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση που κάποιος από αυτούς συλληφθεί.
Στο βίντεο παρακάτω θα δείτε την παρακολούθηση και την σύλληψη ενός Γερμανού «κοιμώμενου» πράκτορα (υπόθεση William G. Sebold) στις ΗΠΑ το 1942. Είχε εισέλθει στην χώρα το 1921 όπου και πήρε την αμερικανική υπηκοότητα. Μερικά χρόνια αργότερα το 1939 διατάχθηκε να ενεργοποιηθεί.